การประเมินคุณภาพภายใน ( Internal Quality Assessment)
หมายถึง การประเมินคุณภาพการจัดการศึกษา การติดตามและการตรวจสอบคุณภาพ
และมาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษาที่กระทรวงศึกษาธิการประกาศกำหนดสำหรับการ
ประกันคุณภาพภายในซึ่งกระทำ โดยบุคลากรของสถานศึกษานั้น
หรือหน่วยงานต้นสังกัดที่มีหน้าที่กำกับดูแลสถานศึกษา
การประเมินคุณภาพภายนอก ( External Quality Assessment)
หมายถึง การประเมินคุณภาพการจัดการศึกษา การติดตามและการตรวจสอบคุณภาพ
และมาตรฐานการศึกษาของสถานศึกษาซึ่งกระทำ
โดยสำนักงานรับรองมาตรฐานและประเมินคุณภาพการศึกษา
(องค์การมหาชน) หรือผู้ประเมินภายนอก
การประเมินแบบกัลยาณมิตร (Amicable Assessment)
หมายถึง การประเมินคุณภาพตามปรัชญาและแนวปฏิบัติการประเมิน
เพื่อเรียนรู้และพัฒนาคุณภาพที่เป็นกระบวนการสัมพันธ์เชื่อมโยงของสรรพสิ่ง
และถักทอความร่วมใจของทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้องกับระบบประกันคุณภาพการศึกษา
ให้เข้าใจและเข้าถึงความจริงเชิงคุณค่าแบบองค์รวมด้วยความเป็นกลาง
โดยใช้หลักกัลยาณมิตรธรรมเป็นพื้นฐานในการประเมิน
เพื่อพัฒนาผู้เรียนและคุณภาพการศึกษาประกอบด้วยกระบวนการ 4 ขั้นตอน คือ
ขั้นที่1 ส่งเสริมและพัฒนา ขั้นที่ 2 สร้างความศรัทธาต่อผู้ประเมิน
ขั้นที่ 3 เพียรประเมินอย่างกัลยาณมิตร และขั้นที่ 4
ชี้ทิศทางและเสริมแรงพัฒนา
ในส่วนของการประเมินอย่างกัลยาณมิตร
ผู้ประเมินพึงใช้หลักธรรมเพื่อสร้างความศรัทธา ความไว้วางใจและความเป็นมิตร
ตามกัลยาณมิตรธรรม 7 ดังนี้
1 ปิโย : น่ารัก เป็นที่สบายใจ และสนิทสนม ชวนให้อยากเข้าปรึกษาไต่ถาม
2 ครุ : น่าเคารพ ประพฤติตนสมควรแก่ฐานะ ทำให้เกิดความรู้สึกอบอุ่นใจ เป็นที่พึ่งและรู้สึกปลอดภัย
3 ภาวนีโย : น่ายกย่อง มีความรู้และภูปัญญาแท้จริง เป็นผู้ฝึกอบรมและปรับปรุงตนเองอยู่เสมอ
4 วตฺตาจ : รู้จักพูดให้ได้ผล รู้จักชี้แจงให้เข้าใจ รู้ว่าเมื่อไรควรพูดอะไร อย่างไร คอยให้คำแนะนำว่ากล่าว ตักเตือน เป็นที่ปรึกษาที่ดี
5 วจนกฺขโม : อดทนต่อถ้อยคำ พร้อมที่จะรับฟังคำปรึกษาซักถาม คำเสนอแนะ วิพากษ์ วิจารณ์ อดทนฟังได้ ไม่เบื่อ ไม่แสดงอารมณ์ฉุนเฉียว
6 คมฺภีรญจ กถํ กตฺตา : สามารถอธิบายเรื่องยุ่งยากซับซ้อนให้เข้าใจได้
7 โน จฏฐาเน นิโยชเย : ไม่แนะนำเรื่องเหลวไหล หรือชักจูงไปในทางที่เสื่อมเสีย
